रुमाली रोटी आपल्या भारतीय आहाराचा भाग कशी बनली? जाणून घ्या रंजक इतिहास
रुमाली रोटी विविध चवदार पदार्थांसोबत खाल्ली जाते. त्यातही रूमाली रोटी बनवायला देखील सोप्पी आहे. पण तुम्हाला माहिती आहे का रुमाली रोटी भारतात कुठून आली आणि त्याचा इतिहास काय आहे? या लेखात त्याबद्दल जाणून घेऊया.

आपल्या भारताता जितकी नान लोकप्रिय आहे तितकीच रूमाली रोटी सुद्धा खूप प्रसिद्ध आहे. भारतात मोठ्या प्रमाणात रुमाली रोटी खूप खाल्ली जाते. हे विशेषतः तंदुरी किंवा अनेक प्रकारच्या कबाबसोबत आपण खातो. ही रूमाली रोटी खूप पातळ असते. या रोटीची पोत इतकी मऊ आणि लवचिक आहे की ती सहजपणे दुमडता येते म्हणूनच त्याला रुमाली रोटी म्हणतात. भारतीय जेवणात रुमाली रोटीलाही विशेष स्थान आहे. हे विशेषतः तंदूर किंवा चुलीवर भाजली जाते.
रुमाली रोटी सहसा कढी, रस्सा किंवा तंदुरी पदार्थांसोबत खाण्यास प्राधान्य दिले जाते. कबाब, बटर चिकन आणि मटण करी यासारख्या मांसाहारी पदार्थांसोबत ती खायला विशेषतः सगळयांना खुप आवडते. पण तुम्हाला माहित आहे का रुमाली रोटीचा इतिहास काय आहे? भारतात ही रोटी कुठून आली? चला तर मग या रूमाली रोटीचा रंजक इतिहास जाणून घेऊया.
रुमाली रोटीचा इतिहास काय आहे?
रुमाली रोटीची उत्पत्ती मुघल काळात झाली. मुघल काळात ते शाही आहारात समाविष्ट करण्यात आली होती. जेव्हा मुघल भारतात आले, तेव्हा त्यांच्या स्वयंपाकघरात एक विशेष स्थान असलेली ही रुमाली रोटी देखील त्यांच्यासोबत आली. अनेक ठिकाणी रुमाली रोटीला “लंबू रोटी” किंवा “मांडा” असेही म्हणतात. याबद्दल एक इतिहास आहे की मुघल दरबारातील रुमाली रोटी सुरुवातीला अन्नातील अतिरिक्त तेल काढण्यासाठी आणि खाल्ल्यानंतर हात पुसण्यासाठी रुमाल म्हणून वापरली जात असे. नंतर ते खाण्यायोग्य रोटी म्हणून वापरली जाऊ लागली. अशातच रूमाली रोटी बनवणे ही एक प्रकारची कला मानली जात असे, कारण ते खूप पातळ लाटून नंतर एका मोठ्या उलट्या तव्यावर भाजावी लागत असे.
मुघल साम्राज्यानंतरही रुमाली रोटी लोकप्रिय राहिली. यानंतर ही रोटी हळूहळू भारतात विशेषतः दिल्ली, लखनौ, हैदराबाद आणि नंतर पाकिस्तान आणि इतर दक्षिण आशियाई देशांमध्ये लोकप्रिय झाली. आजकाल रुमाली रोटी भारताच्या विविध भागात विशेषतः मुघलाई आणि शाही पदार्थांसोबत खाल्ली जाते. ही रूमाली रोटी विशेषतः कबाब, काश्मिरी किंवा अवधी करी आणि बिर्याणीसोबत खायला दिली जायची. विशेषतः लग्न किंवा कोणत्याही खास प्रसंगी रूमाली रोटी खायला आवडते. 1990 च्या दशकात, ढाबे, लग्न समारंभ आणि रेस्टॉरंटमध्ये रुमाली रोटी वाढण्यास सुरुवात झाली.
रुमाली रोटीसाठी पीठ, रवा, मीठ, एक चमचा तेल आणि आवश्यकतेनुसार पाणी मिसळून पीठ मळून घ्या. यानंतर पीठ काही वेळ ओल्या कापडात झाकून ठेवले जाते. यानंतर या पिठाचे छोटे गोळे बनवले जातात. गॅसवर एक तवा किंवा तवा उलटा ठेवून त्यावर काही थेंब तेल ओतले जाते आणि नंतर पीठ पातळ आणि मोठ्या आकारात लाटली जाते. त्यानंतर तयार रूमाली रोटी तव्यावर दोन्ही बाजूंनी भाजली जाते. तयार रूमाजी रोटी खाण्यास तयार होते.
( डिस्क्लेमर : या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
