कावेरी कॉलिंगने वर्षभरात लावले 1.36 कोटी रोपं, सद्गुरुंच्या मार्गदर्शनामुळे हरित क्रांती

सद्गुरूंचं मार्गदर्शन असलेल्या कावेरी कॉलिंग अभियानाने 2024-2025 दरम्यान कावेरी बेसिनमध्ये 34 हजार एकरमध्ये 1.36 कोटी रोपं लावण्याचं लक्ष्य साध्य केलं आहे. आतापर्यंत 12.2 कोटी रोपं लावण्यात आले आहेत. त्यातील 2.38 लाख शेतकऱ्यांना वृक्ष आधारीत शेती करण्यास मदत मिळाली आहे. विशेष म्हणजे गेल्यावर्षी 50,931 शेतकरी आणि नागरिकांनी मोठ्या प्रमाणावर या मोहिमेत भाग घेतला होता.

कावेरी कॉलिंग हा जगातील सर्वात मोठा शेतकरी-चालित पर्यावरणीय उपक्रम आहे आणि उष्णकटिबंधीय प्रदेशांमध्ये परिवर्तन घडवून आणण्याच्या क्षमतेसह एक अभूतपूर्व प्रयत्न आहे. ट्रिलियन ट्रीजः इंडिया चॅलेंजने दिलेल्या “टॉप इनोव्हेटर” या नावाने, या मोहिमेचे उद्दीष्ट कावेरी नदीचे पुनरुज्जीवन करणे आहे. हे वृक्ष-आधारित शेतीला प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे मातीचे आरोग्य समृद्ध होण्यास आणि पाण्याची धारणा सुधारण्यास मदत होते, ज्यामुळे नदीचा प्रवाह वर्षभर राखण्यास मदत होते.

माती आणि आणि पाण्याने जो…

सद्गगुरूंनीही कावेरी कॉलिंगच्या मोहिमेची माहिती दिली. कावेरी कॉलिंग हे जगाला दाखवून देईल की नियोजित आणि धोरणात्मक कृती करून बंजर जमिनीचा भूप्रदेश बदलणे शक्य आहे. माती आणि पाण्याने जो कोणी पोषित झाला असेल, त्याने या मोहिमेचा भाग व्हायला हवे. ते घडू द्या, असं सद्गगुरू म्हणाले.

Kaveri Calling

माती पुनरुत्पादनाच्या तातडीच्या…

या कामगिरीवर विचार करताना, कावेरी कॉलिंगचे प्रकल्प संचालक आणि सेव्ह सॉइल कॅम्पेनचे प्रतिनिधी आनंद एथिराजालू यांनी माती पुनरुत्पादनाच्या तातडीच्या गरजेवर भर दिला-जे मोहिमेच्या प्रमुख उद्दिष्टांपैकी एक आहे. यूएनएफसीसीसी आणि यूएनसीसीडीच्या सीओपी 16 च्या या सीओपी 29 शिखर परिषदेदरम्यान आम्ही ज्या प्रमुख संकल्पनांवर प्रचार करत होतो त्यापैकी एक म्हणजे जागतिक हवामान वित्तपुरवठ्यापैकी 4 टक्क्यांहून कमी प्रत्यक्षात कृषी आणि अन्न प्रणालीपर्यंत पोहोचत आहे, असं आनंद एथिराजालू यांनी सांगितलं.

आम्ही यावर प्रकाश टाकला. कारण जलवायु परिवर्तन वायुमंडलात सुधारता येत नाही. हे फक्त मातीमध्येच सुधारता येऊ शकते. वृक्ष आधारित कृषीच्या माध्यमातून मातीच्या पुनर्जननावर अधिक लक्ष आणि गुंतवणूक करणे हे काळाची गरज आहे, आणि हेच आम्ही करत आहोत, असंही एथिराजालू यांनी स्पष्ट केलं.

Kaveri Calling

दरवर्षी एक करोडाहून अधिक झाडे लावण्याच्या लक्ष्याला साधण्यासाठी उच्च गुणवत्ता असलेल्या झाडांची मोठ्या प्रमाणात पुरवठा करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. कावेरी कॉलिंग उत्पादन केंद्र या प्रयत्नात महत्त्वाची भूमिका बजावत आहेत. उत्पादन केंद्रांमध्ये कूडालोरे येथील एक नर्सरी समाविष्ट आहे, जी जगातील सर्वात मोठ्या एकल-साइट नर्सरींपैकी एक आहे, जी पूर्णपणे महिलांनी चालवली आहे, ज्याची क्षमता 85 लाख झाडे तयार करण्याची आहे. तिरुवन्नामलाईमध्ये असलेल्या नर्सरी, जी 15 लाख झाडे उत्पादन करते, यांच्यासह, हे केंद्र या उपक्रमाच्या रीढ म्हणून कार्य करतात.

एकत्रितपणे, या नर्सरी 3 रुपये प्रति झाडाच्या रियायती दरावर सागौन, लाल चंदन, शीशम आणि महोगनीसह 29 उच्च मूल्य असलेल्या लाकूड प्रजाती प्रदान करतात. सद्गुरु सन्निधी बेंगलुरू स्थित नर्सरीने देखील डिसेंबर 2023 मध्ये स्थापन झाल्यानंतर 1,00,000 झाडे लावण्याची महत्त्वाची उपलब्धी साधली आहे. सध्या, याने 1.3 लाखांहून अधिक झाडे लावण्यात यश मिळवले आहे.

कावेरी कॉलिंग शेतकऱ्यांना झाडांचे उत्पादन आणि वितरण फ्रँचायझी चालवण्यात सक्षम करून त्यांच्या आजीविकेला वृद्धी देत आहे. शेतकऱ्यांना नर्सरी व्यवस्थापन आणि त्यांच्या समुदायांना उच्च गुणवत्ता असलेले जैविक झाडे पुरवण्यासाठी प्रशिक्षित आणि समर्थित केले जाते.

तळागाळातील मिळाला पाठिंबा अधिक मजबूत करताना कावेरी कॉलिंग ने 160 पेक्षा अधिक क्षेत्रीय अधिकाऱ्यांना नियुक्त केले, ज्यांनी 32,000 पेक्षा अधिक कृषी जमिनीला भेट दिली. हे अधिकारी वृक्षारोपणाच्या आधीपासून ते वृक्षारोपणानंतरपर्यंत मोफत सल्ला देतात, ज्याचा उद्देश वृक्ष आधारित कृषी स्वीकारण्याचे फायदे याबद्दल जागरूकता पसरवणे आहे. या भेटी दरम्यान, अधिकारी मातीच्या प्रकाराची, मातीची खोली तपासतात आणि पाण्याची चाचणी घेतात, तसेच संबंधित कृषी जमिनीसाठी योग्य झाडांच्या प्रजातींची शिफारस करतात. या शिफारशी क्षेत्राच्या स्थानिक वृक्ष प्रजाती, कृषी-जलवायु परिस्थिती आणि शेतकऱ्यांच्या उत्पन्न-चक्र अपेक्षांवर विचार करून तयार केल्या जातात.

Kaveri Calling

कावेरी कॉलिंग अभियान शेतकरी उत्पादक संघटन (एफपीओ), गैरसरकारी संघटन, कृषी विज्ञान केंद्रे, ग्राम पंचायत आणि कृषी प्रदर्शनांद्वारेही शेतकऱ्यांशी संपर्क साधते. रोज सकाळी 9 ते रात्री 9 पर्यंत कार्यरत असलेल्या एक समर्पित हेल्पलाइन, तज्ञ आणि आदर्श शेतकऱ्यांची माहिती वापरून 24-48 तासांच्या आत शेतकऱ्यांच्या समस्यांचे समाधान करते.

अभियानाने 2024 मध्ये 2 मेगा प्रशिक्षण कार्यक्रम आणि 6 क्षेत्रीय कार्यक्रमही आयोजित केले, ज्यामध्ये 8,721 शेतकऱ्यांनी भाग घेतला. राष्ट्रीय केला संशोधन केंद्र (NRCB), भारतीय बागवानी संशोधन संस्था (IIHR), राष्ट्रीय खाद्य तंत्रज्ञान उद्यमिता आणि व्यवस्थापन संस्था (NIFTEM), आणि केंद्रीय कंद पिक संशोधन संस्था (CTCRI) यांसारख्या प्रतिष्ठित संस्थांच्या तज्ञांनी वृक्ष आधारित कृषीविषयी व्यावहारिक ज्ञान सामायिक केले.

2024 मध्ये, जागतिक पर्यावरण दिन (5 जून), वन महोत्सव सप्ताह (1-7 जुलै), गांधी जयंती (2 ऑक्टोबर), आणि जागतिक मृदा दिन (5 डिसेंबर) यांसारख्या महत्त्वाच्या दिवशी 506 वृक्षारोपण कार्यक्रम आयोजित करण्यात आले, ज्यामुळे 10 लाख झाडे लावली गेली.

फोटो डाउनलोड करण्यासाठी, कृपया येथे क्लिक करा.

जर तुम्हाला कावेरी कॉलिंगच्या बाबत अधिक माहिती हवी असेल तर कृपया +91 94874 75346 या नंबरवर फोन करा किंवा लिहा: mediarelations@ishafoundation.org Isha Yoga Center, Velliangiri Foothills, Ishana Vihar Post, Coimbatore – 641114, India