इराण- इस्त्रायल युद्ध संपले, पण 12 दिवसांमध्ये झालेल्या नुकसानाचा आकडा ऐकून बसेल धक्का!

13 जून 2025 च्या रात्री इस्रायलने अचानक इराणवर हवाई हल्ला करून युद्धाची ठिणगी पेटवली. या एका हल्ल्याने अण्वस्त्रांच्या भीतीने ग्रासलेल्या दोन शत्रू राष्ट्रांमधील संघर्ष टोकाला गेला. दोन्ही देशांनी एकमेकांवर घातक हल्ले केले, ज्यामुळे प्रचंड जीवित आणि वित्तहानी झाली. सुरुवातीच्या संघर्षात कोणीही माघार घेण्यास तयार नव्हते. या युद्धाने 12 दिवसांची आग भडकवली, ज्यामध्ये रॉकेटचा मारा, क्षेपणास्त्रांचा विध्वंस, नागरिकांचे आक्रोश आणि लष्करी तळांचा राखेचा ढीग उरला. इराणने इस्रायलच्या तेल अवीवसारख्या प्रमुख शहरांना लक्ष्य केले, तर इस्रायलने इराणी कमांड आणि अण्वस्त्र संरचनांना उद्ध्वस्त करण्यासाठी आपली पूर्ण ताकद लावली. अमेरिकेने इराणच्या तीन अण्वस्त्र सुविधांवर हल्ले केल्यानंतर इराणने कतारमधील अमेरिकी तळाला लक्ष्य केले. दरम्यान, अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी दोन्ही देशांमधील युद्धविरामाची घोषणा केली. आता युद्धविरामाच्या बातम्या येत असताना, या संपूर्ण संघर्षात कोणत्या देशाला किती नुकसान झाले आणि कोणी काय गमावले, यावर एक नजर टाकूया —

इस्रायल विरुद्ध इराण: 12 दिवसांचे युद्ध

इराण आणि इस्रायल यांच्यातील या 12 दिवसांच्या युद्धाने पश्चिम आशियातील राजकारण आणि सुरक्षेला हादरे दिले. हा संघर्ष केवळ सामान्य संघर्ष नव्हता. या युद्धात दोन्ही देशांनी आपली सर्वात घातक शस्त्रे वापरली, ज्यामुळे दोन्ही देशांत प्रचंड नुकसान झाले. हे युद्ध फक्त क्षेपणास्त्र आणि ड्रोनपर्यंत मर्यादित राहिले नाही, तर सायबर हल्ले, अण्वस्त्र तळांवरील हल्ले आणि लष्करी तळांपर्यंत पोहोचले. या युद्धात सर्वाधिक नुकसान इराणला झाले. 13 जूनला इस्रायलने ‘राइजिंग लायन’ नावाच्या गुप्त मोहिमेअंतर्गत इराणच्या अनेक महत्त्वाच्या लष्करी आणि अण्वस्त्र तळांना लक्ष्य केले. इराणचे किमान 200 हून अधिक सैनिक, अणु वैज्ञानिक आणि वरिष्ठ रिव्हॉल्यूशनरी गार्ड अधिकारी मारले गेले. यात काही प्रमुख शास्त्रज्ञांचाही मृत्यू झाला. याशिवाय अनेक तळ उद्ध्वस्त झाले.

वाचा: या महाकाय वटवाघूळाच्या आत AC, TV आणि इतर लग्झरी सुविधा; आतुन किती आलिशान आहे बी-2 बॉम्बर?

• इराणवर इस्रायली हल्ल्यात किमान 950 लोक मारले गेले आणि 3,450 जण जखमी झाले.
• वॉशिंग्टनमधील मानवाधिकार कार्यकर्त्यांनी संपूर्ण इराणचे आकडे सादर केले. त्यांनी सांगितले की, मृतांमध्ये 380 नागरिक आणि 253 सुरक्षा दलाचे जवान यांचा समावेश आहे.
• 21 जून 2025 रोजी इराणच्या आरोग्य मंत्रालयाने सांगितले की, इस्रायली हल्ल्यात सुमारे 400 इराणी मारले गेले आणि 3,056 जण जखमी झाले.
• इराण नियमितपणे मृतांची संख्या जाहीर करत नाही आणि त्यांनी यापूर्वीही ही संख्या कमी दाखवली आहे.
• इस्रायलच्या हल्ल्यांमुळे इराणचे अनेक प्रमुख लष्करी कमांडर, अण्वस्त्र शास्त्रज्ञ, नागरिक आणि IRGC प्रमुखांचा मृत्यू झाला.
• तेहरानमधून 1 लाखांहून अधिक लोकांनी उत्तरेकडे पलायन केले.
• युद्धापूर्वी (जानेवारी 2025 पर्यंत) इराणची अर्थव्यवस्था 3.5% वाढीवर होती. युद्धानंतर, IMF आणि Oxford Economics यांच्या अंदाजानुसार GDP वाढ फक्त 0.3% राहिली आहे.
• तेल आणि गॅस उद्योगाचे नुकसान: इराणच्या अर्थव्यवस्थेचा 60% हिस्सा तेल आणि गॅस निर्यातातून येतो.
• 12 दिवसांच्या हल्ल्यांमुळे 3 मोठ्या तेल रिफायनरी आणि पाइपलाइनचे नुकसान झाले. उत्पादनात सुमारे 35% घट आणि निर्यातीत $10–12 अब्ज डॉलरचे संभाव्य नुकसान.

इस्रायलचे नुकसान

इराणने इस्रायलवर हजारो घातक हल्ले केले. यापैकी बहुतांश हल्ले इस्रायलच्या मजबूत हवाई संरक्षण यंत्रणांनी—आयरन डोम, डेव्हिड्स स्लिंग आणि एरो सिस्टम—हवेतच नष्ट केले. तथापि, काही क्षेपणास्त्रे आणि ड्रोन निवासी भागात पडले, ज्यामुळे इस्रायलमध्येही लक्षणीय नुकसान झाले. 25 हून अधिक लोकांचा मृत्यू आणि 200 पेक्षा जास्त जण जखमी झाल्याची माहिती आहे. रमात अवीवमध्ये 20+, बॅट याममध्ये 9–10, आणि तेल अवीव/हैफामध्ये एकूण 24 मृत्यूंची पुष्टी झाली आहे. रुग्णालय (सोरोका), निवासी इमारती, संरक्षण मंत्रालय आणि पायाभूत सुविधांचे मोठे नुकसान झाले, ज्यामुळे हजारो लोक तात्पुरते बेघर झाले. इराणच्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यांमुळे इस्रायलच्या वीझमॅन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्सचे मोठे नुकसान झाले, जे इस्रायलसाठी मोठा धक्का मानला जात आहे. कारण येथे महत्त्वाच्या संशोधन प्रयोगशाळा होत्या, जिथे महत्त्वपूर्ण संशोधन चालू होते.

इराणच्या क्षेपणास्त्र हल्ल्यांमुळे इस्रायलमध्ये सुमारे 25–30 लोकांचा मृत्यू झाला. रमात अवीवमध्ये 20+, बॅट याममध्ये 9–10, आणि तेल अवीव/हैफामध्ये एकूण 24 मृत्यूंची पुष्टी झाली आहे. 200 हून अधिक लोक जखमी झाले.

• तज्ज्ञांच्या अंदाजानुसार, इस्रायल दररोज $725 दशलक्ष खर्च करत आहे—ही अत्यंत महागडी लढाई आहे.
• जर हा संघर्ष काही महिने चालला असता, तर एकूण खर्च दरमहा $12 अब्जपर्यंत पोहोचला असता.
• निवासी इमारती, संरक्षण मंत्रालय, पायाभूत सुविधांचे मोठे नुकसान; हजारो लोक तात्पुरते बेघर झाले.
• तेल रिफायनरी, बंदरे, विमानतळ आणि गॅस क्षेत्र प्रभावित—उत्पादन, प्रवास आणि व्यापार थांबला.