पासपोर्ट फोटोमध्ये हसण्यावर मनाई का असते? खरं कारण कोणालच नसेल माहिती

पासपोर्ट फोटोमध्ये हसण्यावर बंदी घालण्यामागे कोणतेही वैयक्तिक कारण नाही, परंतु त्यामागे सखोल विज्ञान आहे. फॉरेन्सिक सायन्स इंटरनॅशनलमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, चेहऱ्यावरील हावभाव ओळखण्याच्या अचूकतेवर परिणाम करतात. संशोधनात असे आढळून आले की हसणाऱ्या चेहऱ्यापेक्षा ‘तटस्थ चेहरा’ ओळखणे सोपे आणि अधिक अचूक असते. पासपोर्ट फोटोंमध्ये हसणे बंधनकारण असल्याचे मुख्य कारण म्हणजे बायोमेट्रिक रेकग्निशन. फोटोमध्ये जेव्हा तुम्ही हसता तेव्हा संबंधित अनेक गणिते बदलतात. तुमचे गाल वर येतात, तुमचे डोळे थोडे लहान होतात आणि तुमचे तोंड रुंद होते. एक लहानसे हास्य देखील तुमच्या चेहऱ्याचे प्रमाण इतके बदलू शकते की मशीन क्षणभर गोंधळून जाते. बायोमेट्रिक सिस्टमला भाव असलेला चेहरा नाही तर स्थिर चेहरा आवश्यक आहे.

चेहरा ओळखण्याचे सॉफ्टवेअर तुमच्या आनंदाची किंवा मैत्रीची पर्वा करत नाही. हे सॉफ्टवेअर मानवी भावना पाहू शकत नाही, ते फक्त ‘संख्या’ आणि ‘नमुने’ पाहते. तुमचा चेहरा हा मशीनसाठी फक्त एक गणितीय नमुना आहे आणि जर तुम्ही हसलात तर हा नमुना बदलतो. संगणकाच्या दृष्टीवरील संशोधनातून असे दिसून आले आहे की चेहऱ्यावरील हावभाव बदलल्याने जुळणीची अचूकता कमी होऊ शकते. विमानतळांवर दररोज हजारो लोक स्कॅन केले जात असल्याने, एक छोटीशी चूक देखील होऊ शकते.

सीमा नियंत्रण अधिकारी आणि स्वयंचलित प्रणालींना सुरळीतपणे काम करण्यासाठी एकसमान नियमांची आवश्यकता असते. जर हसण्याची परवानगी असेल तर प्रत्येक व्यक्तीचे हास्य वेगळे असेल, ज्यामुळे पडताळणी मंदावू शकते. ‘शांत चेहरे’ प्रणालीला जलद आणि विश्वासार्ह ठेवतात.

जर तुम्ही पासपोर्टसाठी अर्ज करताना फोटोमध्ये हसत असाल तर तुमचा फोटो नाकारला जाईल. जर तुमचे दात दिसत असतील, तुमचे डोळे लहान असतील किंवा तुमच्या चेहऱ्याचे स्नायू ताणलेले असतील तर अधिकारी नवीन फोटो मागू शकतो. यामुळे तुमचा पासपोर्ट काही दिवस किंवा आठवडे लांबू शकतो. दुसरे म्हणजे, तुम्हाला फोटोसाठी पुन्हा पैसे द्यावे लागू शकतात.

ही समस्या फक्त अॅपपुरती मर्यादित नाही. जर तुमचा फोटो हसरा असेल तर विमानतळावरील ‘ई-गेट्स’ तुम्हाला ओळखू शकणार नाहीत. याचा अर्थ असा नाही की तुम्हाला प्रवेश दिला जाणार नाही परंतु मॅन्युअल तपासणी आणि चौकशीसाठी तुम्हाला लांब रांगेत उभे राहावे लागू शकते.

काळानुसार चेहरे देखील बदलतात. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, वजन वाढते किंवा कमी होते, केस बदलतात आणि त्वचा बदलते. शांत चेहऱ्यापेक्षा हसरा चेहरा कालांतराने जास्त बदलतो. हसल्याने दात आणि चेहऱ्याच्या स्नायूंच्या टोनवर परिणाम होतो. म्हणून, तटस्थ चेहरा तुमची खरी ओळख दीर्घकाळ टिकवून ठेवण्यास मदत करतो. हे समजून घेणे देखील महत्त्वाचे आहे की हा नियम तांत्रिक आहे, वैयक्तिक नाही.