हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు বাংলা ગુજરાતી ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
LATEST NEWS महाराष्ट्र मुंबई पुणे क्रीडा सिनेमा Reels Videos फोटो गॅलरी राजकारण क्राईम राष्ट्रीय आंतरराष्ट्रीय बिझनेस हेल्थ लाईफस्टाईल राशीभविष्य अध्यात्म वेब स्टोरीज Topics

विवाहित पुरुषाने एखाद्या महिलेशी प्रेमसंबंध ठेवणे गुन्हा आहे का? कायदा काय सांगतो?

जर एखाद्या विवाहित पुरुषाचे दुसऱ्या महिलेशी शारीरिक किंवा प्रेमसंबंध असतील, तर तो कायदेशीर गुन्हा आहे का? आज आपण याचे उत्तर जाणून घेणार आहोत.

| Updated on: Sep 29, 2025 | 2:40 PM
Share
भारतीय संस्कृतीत लग्न हे एक पवित्र बंधन मानले जाते. मात्र, जर एखाद्या विवाहित पुरुषाचे दुसऱ्या महिलेशी शारीरिक किंवा प्रेमसंबंध असतील, तर तो कायदेशीर गुन्हा आहे का? असा प्रश्न अनेकदा विचारला जातो. आज आपण भारतीय दंड संहिता आणि सर्वोच्च न्यायालयाच्या महत्त्वपूर्ण निर्णयांनुसार याचे उत्तर जाणून घेणार आहोत.

भारतीय संस्कृतीत लग्न हे एक पवित्र बंधन मानले जाते. मात्र, जर एखाद्या विवाहित पुरुषाचे दुसऱ्या महिलेशी शारीरिक किंवा प्रेमसंबंध असतील, तर तो कायदेशीर गुन्हा आहे का? असा प्रश्न अनेकदा विचारला जातो. आज आपण भारतीय दंड संहिता आणि सर्वोच्च न्यायालयाच्या महत्त्वपूर्ण निर्णयांनुसार याचे उत्तर जाणून घेणार आहोत.

1 / 8
भारतीय दंड संहिता (IPC) कलम ४९७ नुसार, पूर्वी व्यभिचार हा एक फौजदारी गुन्हा (Criminal Offence) मानला जात होता. यानुसार, जर एखाद्या विवाहित पुरुषाने दुसऱ्या विवाहित महिलेशी तिच्या पतीच्या संमतीशिवाय संबंध ठेवले, तर तो गुन्हा मानला जायचा.

भारतीय दंड संहिता (IPC) कलम ४९७ नुसार, पूर्वी व्यभिचार हा एक फौजदारी गुन्हा (Criminal Offence) मानला जात होता. यानुसार, जर एखाद्या विवाहित पुरुषाने दुसऱ्या विवाहित महिलेशी तिच्या पतीच्या संमतीशिवाय संबंध ठेवले, तर तो गुन्हा मानला जायचा.

2 / 8
या गुन्ह्यासाठी ५ वर्षांपर्यंत तुरुंगवास किंवा दंडाची तरतूद होती. या कायद्यानुसार, केवळ पुरुषालाच दोषी मानले जात असे, तर विवाहित स्त्रीला पीडित मानले जात होते आणि तिला शिक्षा होत नसे.

या गुन्ह्यासाठी ५ वर्षांपर्यंत तुरुंगवास किंवा दंडाची तरतूद होती. या कायद्यानुसार, केवळ पुरुषालाच दोषी मानले जात असे, तर विवाहित स्त्रीला पीडित मानले जात होते आणि तिला शिक्षा होत नसे.

3 / 8
यानंतर सप्टेंबर २०१८ मध्ये सर्वोच्च न्यायालयाने जोसेफ शाईन विरुद्ध युनियन ऑफ इंडिया या केसमध्ये एक ऐतिहासिक निर्णय दिला. या निकालानुसार, न्यायालयाने IPC चे कलम ४९७ असंवैधानिक ठरवले.

यानंतर सप्टेंबर २०१८ मध्ये सर्वोच्च न्यायालयाने जोसेफ शाईन विरुद्ध युनियन ऑफ इंडिया या केसमध्ये एक ऐतिहासिक निर्णय दिला. या निकालानुसार, न्यायालयाने IPC चे कलम ४९७ असंवैधानिक ठरवले.

4 / 8
व्यभिचार हा आता फौजदारी गुन्हा नाही असे न्यायालयाने स्पष्ट केले. जर एखाद्या पुरुषाने (विवाहित असो वा नसो) विवाहित महिलेशी (किंवा अविवाहित महिलेशी) लैंगिक संबंध ठेवले, तर त्याला IPC अंतर्गत तुरुंगवास किंवा दंड होणार नाही.

व्यभिचार हा आता फौजदारी गुन्हा नाही असे न्यायालयाने स्पष्ट केले. जर एखाद्या पुरुषाने (विवाहित असो वा नसो) विवाहित महिलेशी (किंवा अविवाहित महिलेशी) लैंगिक संबंध ठेवले, तर त्याला IPC अंतर्गत तुरुंगवास किंवा दंड होणार नाही.

5 / 8
न्यायालयाने म्हटले की, हा संबंध आता गुन्हा नसून वैयक्तिक निवडीचा विषय आहे जुन्या कायद्यात स्त्रीला तिच्या पतीची मालमत्ता मानले जात होते. हा कायदा समानतेच्या अधिकाराचे उल्लंघन करणारा होता. तसेच महिलांच्या सन्मानाला धक्का पोहोचवत होता. त्यामुळे तो रद्द करण्यात आला.

न्यायालयाने म्हटले की, हा संबंध आता गुन्हा नसून वैयक्तिक निवडीचा विषय आहे जुन्या कायद्यात स्त्रीला तिच्या पतीची मालमत्ता मानले जात होते. हा कायदा समानतेच्या अधिकाराचे उल्लंघन करणारा होता. तसेच महिलांच्या सन्मानाला धक्का पोहोचवत होता. त्यामुळे तो रद्द करण्यात आला.

6 / 8
मात्र व्यभिचार हा आता फौजदारी गुन्हा नसला तरी, त्याचे गंभीर सामाजिक आणि कायदेशीर परिणाम होऊ शकतात. व्यभिचार हा घटस्फोटासाठी एक मजबूत कायदेशीर आधार ठरु शकतो. ज्या आधारे पती किंवा पत्नी न्यायालयात घटस्फोटासाठी अर्ज करू शकतात. कायदा आता याला गुन्हा मानत नसला तरी हे भारतीय संस्कृती ही एक अत्यंत गंभीर समस्या नक्कीच आहे.

मात्र व्यभिचार हा आता फौजदारी गुन्हा नसला तरी, त्याचे गंभीर सामाजिक आणि कायदेशीर परिणाम होऊ शकतात. व्यभिचार हा घटस्फोटासाठी एक मजबूत कायदेशीर आधार ठरु शकतो. ज्या आधारे पती किंवा पत्नी न्यायालयात घटस्फोटासाठी अर्ज करू शकतात. कायदा आता याला गुन्हा मानत नसला तरी हे भारतीय संस्कृती ही एक अत्यंत गंभीर समस्या नक्कीच आहे.

7 / 8
(डिस्क्लेमर : ही माहिती केवळ सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयांवर आधारित आहे. तुमच्या विशिष्ट केससाठी किंवा कायदेशीर सल्ल्यासाठी, कृपया कायदेशीर तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे योग्य राहील.)

(डिस्क्लेमर : ही माहिती केवळ सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयांवर आधारित आहे. तुमच्या विशिष्ट केससाठी किंवा कायदेशीर सल्ल्यासाठी, कृपया कायदेशीर तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे योग्य राहील.)

8 / 8
Visual Stories View more
Virat Kohli : शतक 1, विक्रम अनेक, विराटचा धमाका
Virat Kohli : शतक 1, विक्रम अनेक, विराटचा धमाका
IND vs SA : हर्षित राणाला आयसीसीकडून झटका, नक्की काय झालं?
IND vs SA : हर्षित राणाला आयसीसीकडून झटका, नक्की काय झालं?
थंडीत रिकाम्या पोटी ओव्याचे पाणी पिण्याचे 5 फायदे काय ?
थंडीत रिकाम्या पोटी ओव्याचे पाणी पिण्याचे 5 फायदे काय ?
थंडीत शेवग्याची पाने खाण्याचे 5 महत्वाचे फायदे काय ?
थंडीत शेवग्याची पाने खाण्याचे 5 महत्वाचे फायदे काय ?
पुतिन यांच्या रशियात मुस्लिमांची संख्या नेमकी किती ?
पुतिन यांच्या रशियात मुस्लिमांची संख्या नेमकी किती ?
10 किंवा 12 नव्हे तर इतक्या वर्षांनी लहान मॉडेलसोबत लिव्ह-इनमध्ये राहतोय अर्जुन रामपाल
10 किंवा 12 नव्हे तर इतक्या वर्षांनी लहान मॉडेलसोबत लिव्ह-इनमध्ये राहतोय अर्जुन रामपाल
व्हिडीओ View more
इंडिगो विमानसेवेचा अमोल कोल्हे यांना फटका, संताप व्यक्त करत म्हणाले...
इंडिगो विमानसेवेचा अमोल कोल्हे यांना फटका, संताप व्यक्त करत म्हणाले....
राज्य निवडणूक आयोगाला कोर्टानं झापलं, निवडणुका पुढं ढकलणं पडल महागात?
राज्य निवडणूक आयोगाला कोर्टानं झापलं, निवडणुका पुढं ढकलणं पडल महागात?.
महाराष्ट्रात शिक्षकांच राज्यव्यापी आंदोलन, या मागण्यांसाठी पुकारला संप
महाराष्ट्रात शिक्षकांच राज्यव्यापी आंदोलन, या मागण्यांसाठी पुकारला संप.
ऐतिहासिक सारंगखेडा यात्रेला सुरूवात, कोट्यवधीच्या घोड्यांची विक्री अन
ऐतिहासिक सारंगखेडा यात्रेला सुरूवात, कोट्यवधीच्या घोड्यांची विक्री अन.
तपोवनच्या वादात राणेंनी ईदच्या बकरीला आणलं खेचून! नेमकं काय म्हणाले?
तपोवनच्या वादात राणेंनी ईदच्या बकरीला आणलं खेचून! नेमकं काय म्हणाले?.
भाजप-शिंदेंच्या सेनेत भडका: फोडाफोडीवरून शिरसाटांचा भाजपला इशारा
भाजप-शिंदेंच्या सेनेत भडका: फोडाफोडीवरून शिरसाटांचा भाजपला इशारा.
पुतीन भारतात, दोस्ती दमदार..रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष दोन दिवसीय दौऱ्यावर
पुतीन भारतात, दोस्ती दमदार..रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष दोन दिवसीय दौऱ्यावर.
अंदर की बात है, खडसे एकसाथ है? खडसे कुटुंबाची पडद्यामागे भाजपला मदत?
अंदर की बात है, खडसे एकसाथ है? खडसे कुटुंबाची पडद्यामागे भाजपला मदत?.
पवार कुटुंबात भाऊबंदकीचं ग्रहण? लग्नसमारंभातील अनुपस्थितीमुळे चर्चा
पवार कुटुंबात भाऊबंदकीचं ग्रहण? लग्नसमारंभातील अनुपस्थितीमुळे चर्चा.
नगरपालिका निवडणुकीनंतर राड्यानंतर आता EVM लाा CCTV, पोलिसांचा पहारा
नगरपालिका निवडणुकीनंतर राड्यानंतर आता EVM लाा CCTV, पोलिसांचा पहारा.