गुलाबाची शेती करा, खजिन्याचं द्वार खोला, कमी पैशात घसघशीत उत्पन्न
बदलत्या काळानुसार आता शेतकरीही बदलत असून शेतीत नवनवीन प्रयोग करत आहे. आता काही शेतकरी फुल शेतीकडेही वळत आहेत. तज्ज्ञांच्या मते, फुलशेतीतूनही भरपूर नफा मिळवता येतो. ही फुले जितकी सुंदर आहेत, तितकीच शेतकऱ्यांसाठीही फायदेशीर ठरू शकतात. जाणून घेऊया.
आज आपण गुलाबाबद्दल बोलणार आहोत. गुलाबाचे फूल आपल्या जीवनात सुगंध कसे वाढवू शकते आणि जीवन सुंदर बनवू शकते. लागवड करणेही सोपे आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना चांगले उत्पन्न मिळू शकते.
गुलाबाचा उगम कोठून झाला?
गुलाबाची उत्पत्ती पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात एका वेगळ्या ठिकाणी झाली होती. काही प्रजाती काश्मीरमध्ये, काही उत्तर अमेरिकेत तर काही युरोपसारख्या ठिकाणी आढळतात.
फ्लोरिकल्चर अँड लँडस्केपिंग
गुलाब लागवडीमध्ये शेतकऱ्यांसाठी भरपूर वाव आहे. याचे कारण भारत हा गुलाबाचा मोठा निर्यातदार देश आहे. महाराष्ट्रात सर्वाधिक क्षेत्रात गुलाबाची लागवड केली जाते. जिथून गुलाबाची निर्यात परदेशातही केली जाते. येथील पॉलीहाऊसमध्ये 12 महिने गुलाबाची लागवड केली जाते. याशिवाय परफ्यूम बनवण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या गुलाबाच्या फुलांची लागवड प्रामुख्याने यूपीतील कन्नौज, राजस्थानमधील हळदीघाटी, पुष्कर, अजमेर आणि तामिळनाडूतील काही ठिकाणी केली जाते.
गुलाबाच्या फुलांसाठी भारताचं वातावरण, हवामान खूप चांगलं आहे. त्यामुळेच भारत हा गुलाबाचा खूप चांगला निर्यातदार देश आहे. भारतात हिवाळ्यातील सामान्य तापमान हे गुलाबाच्या फुलांसाठी सर्वोत्तम तापमान आहे. कारण त्यासाठी थोडे थंड सामान्य तापमान लागते. गुलाबासाठी साधारण 16 ते 25 अंश तापमान उत्तम असते. ज्यामध्ये गुलाबाचे फूल खूप चांगले फुलते. मात्र, युरोप वगैरे ठिकाणी गुलाबाच्या फुलांना खूप मागणी असल्याचे दिसून येईल. परंतु या वेळी बर्फ पडतो, त्यामुळे तापमान मिळत नाही आणि तेथे गुलाबाचे फूल उगवत नाही. त्यामुळेच भारत हा मोठा निर्यातदार देश आहे. इथलं वातावरण खूप चांगलं आहे, असं ते म्हणाले.
मात्र, इथिओपिया, केनियासारखे काही देश आता गुलाब पिकवण्यासाठी आपल्याकडे आकर्षित होत आहेत. कारण त्यांचे हवामान आपल्यासारखेच आहे, पण त्यानंतरही गुलाबाच्या फुलांची निर्यात भारतात खूप जास्त असून त्याला परदेशात मोठी मागणी आहे. विशेषत: व्हॅलेंटाईन डेच्या वेळी गुलाबाच्या फुलांना खूप मागणी असते. म्हणूनच पॉली हाऊसमध्ये 12 महिने गुलाबाची लागवड केली जाते.
गुलाबाच्या फुलांच्या लागवडीसाठी वाळूची दोमट माती ही अतिशय चांगली माती मानली जाते. सुपीक शेती असेल तर ती खूप चांगली गोष्ट आहे. याशिवाय तो लावण्यासाठी शेवटचा पावसाळा चांगला असतो. कारण त्यावेळी पाऊस पडतो आणि पाणीही उपलब्ध होते.
पावसाळ्यात लागवड न करण्याचा प्रयत्न करा. मोकळ्या जागेतच गुलाबाची झाडे लावा. याशिवाय पाली हाऊसमध्ये गुलाबाची लागवड करण्यासाठी वसंत ऋतू हा चांगला काळ मानला जातो. गुलाबाचे रोप लावण्याचा उत्तम मार्ग म्हणजे चहा उगवण्याची पद्धत (वनस्पती प्रसार) मानली जाते. तसेच गुलाबाच्या झाडापासून दुसऱ्या रोपाचे अंतर एक ते दीड मीटर असावे. पहिल्या 2 वर्षात गुलाबाची फुले थोडी कमी फुलतील, कारण वाढता काळ असेल. पण तिसऱ्या वर्षापासून बंपर फुले दिसू लागतील.
गुलाबाच्या फुलांचा वापर खूप जास्त आहे. फुलांच्या वेगवेगळ्या जाती वेगवेगळ्या पद्धतीने वापरल्या जातात. सुगंधी वाणांचा वापर परफ्यूम आणि गुलकंद बनवण्यासाठी केला जातो, शिवाय आयुर्वेदालाही खूप महत्त्व आहे. गुलाबपाणी आपल्या डोळ्यांसाठी उपयुक्त आहे. गुलाबतेलाचाही वापर अनेक ठिकाणी केला जातो. सजावटीतही गुलाबाचा खूप वापर केला जातो. एक प्रकारे गुलाब आपल्या जीवनात गोडवा देखील घालू शकतो आणि आनंद देखील आणू शकतो.
(डिस्क्लेमर: या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
