80 टक्के लोकांना नाही माहिती, काही मिनिटांत होणार तिकिट बुक, प्रोसेस जाणून घ्या
भारतीय रेल्वेने तात्काळ तिकीट बुकिंगमध्ये होणारी फसवणूक रोखण्यासाठी एक मोठं पाऊल उचललं आहे, ज्याअंतर्गत आता फक्त आधार व्हेरिफाइड युजर्सच तिकीट बुक करू शकतात. तुम्ही ई-आधारच्या माध्यमातून तात्काळ तिकिटे कशी बुक करू शकतो हे जाणून घेऊया.

आता तात्काळ तिकिटांचे बुकिंग ई-आधार व्हेरिफिकेशनद्वारे होणार आहे. रेल्वेमंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी आपल्या सोशल मीडिया अकाऊंट एक्सच्या माध्यमातून ही माहिती दिली. अश्विनी वैष्णव सांगतात की, तिकीट बुकिंगच्या या नव्या पद्धतीचा उद्देश बनावट बुकिंगला आळा घालणे आणि गरजूंना तिकीट बुकिंगमधील फसवणुकीपासून वाचविणे हा आहे. ई-आधार व्हेरिफिकेशनच्या माध्यमातून इन्स्टंट तिकीट कसे बुक करता येईल आणि तेही कन्फर्मेशन, हे पुढे वाचा.
ई-आधारचा वापर करून तात्काळ तिकीट कसे बुक करावे?
IRCTC च्या ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मवरून दररोज सरासरी सव्वा दोन लाख प्रवासी तात्काळ तिकिटे बुक करण्याचा प्रयत्न करतात. एवढ्या मोठ्या प्रमाणात खिडक्या उघडल्यानंतर बहुतांश प्रवाशांना तिकिटे मिळत नाहीत. अनेक प्रकारे एजंट ताबडतोब तिकिटे बुक करतात, त्यामुळे गरजूंना तिकिटे मिळत नाहीत.
आतापर्यंत IRCTC वर तिकीट बुक करण्यासाठी केवळ ID आणि मोबाइल OTP ची आवश्यकता होती. या नव्या सिस्टिमनुसार युजर्सला तिकीट बुक करताना आधार बेस्ड E-KYC पूर्ण करावे लागणार आहे. म्हणजेच तुमचा आधार क्रमांक आणि त्याच्याशी जोडलेल्या मोबाइल नंबरवरील OTP मुळे तुम्ही खरे प्रवासी आहात याची खात्री होईल. पण त्यासाठी आता,
बुकिंग कसे करावे?
- सर्वप्रथम IRCTC च्या अधिकृत वेबसाईट किंवा मोबाईल अॅपवर जाऊन युजरनेम आणि पासवर्डसह लॉगिन करा.
- जर तुम्ही आधीच आधार व्हेरिफिकेशन केले नसेल तर ‘माय प्रोफाइल’ सेक्शनमध्ये जाऊन E-KYC चा पर्याय निवडा.
- यानंतर आधारशी जोडलेल्या मोबाइल नंबरवर OTP येईल.
- OTP टाकताच तुमचे खाते आधारशी लिंक होईल.
- त्यानंतर “Plan My Journey” वर क्लिक करा आणि स्टेशन आणि ट्रेनची माहिती भरा.
- “Quota” मधून तात्काळ पर्याय निवडा.
- आता प्रवाशाचे नाव, वय, लिंग आणि जन्माची पसंती भरा. जो मोबाइल क्रमांक आधारशी जोडलेला आहे, तोच नंबर टाका.
- बुकिंग करण्यापूर्वी कॅप्चा भरा आणि आधार लिंक केलेल्या मोबाइलवर ओटीपीसह पडताळणी करा.
- आता IRCTC च्या उपलब्ध पेमेंट गेटवे (यूपीआय, डेबिट/क्रेडिट कार्ड, नेट बँकिंग) पैकी कोणताही एक निवडा आणि पेमेंट करा.
- पेमेंट यशस्वी झाल्यानंतर तुमचे तात्काळ तिकीट बुक केले जाईल आणि तुम्हाला ईमेल आणि SMS द्वारे कन्फर्मेशन मिळेल.
ई-आधारचा वापर करून तात्काळ तिकीट कसे बुक करावे?
साधारणपणे AC क्लासचे (जसे 2A, 3A, CC, EC आणि 3E) बुकिंग ट्रेन सुटण्याच्या एक दिवस अगोदर सकाळी 10.00 वाजता सुरू होते. नॉन AC क्लासचे (जसे की स्लीपर आणि सेकंड सीटिंग) बुकिंग ट्रेन सुटण्याच्या एक दिवस आधी सकाळी 11.00 वाजता सुरू होते. उदाहरणार्थ, जर तुमची ट्रेन 20 एप्रिलला सुटत असेल तर तुम्हाला 19 एप्रिलला तिकिट बुक करावं लागेल. सकाळी 10 वाजता AC आणि 11 वाजता नॉन AC तिकिटे बुक केली जातात. हे देखील लक्षात घेण्यासारखे आहे की एकदा त्वरित तिकीट कन्फर्म झाले की कोणताही परतावा मिळणार नाही.
ई-आधारशी जोडलेल्या युजर्सना मिळणार लाभ
IRCTC वर 13 कोटींहून अधिक अॅक्टिव्ह युजर्स आहेत, पण यापैकी केवळ 1.2 कोटी युजर्स असे आहेत ज्यांचा मोबाईल नंबर आधारशी व्हेरिफाइड आहे. भारतीय रेल्वेच्या या निर्णयामुळे अशी बनावट खाती निष्क्रिय होतील, जेणेकरून तात्काळ तिकिटांमधील फसवणुकीला आळा बसेल, तसेच गरजूंना तिकिटे मिळू शकतील.
