ITR भरण्यासाठी तुमच्याकडे ‘ही’ 8 कागदपत्रं आहेत का? नसेल तर अवघड होईल, जाणून घ्या

ITR Filing: प्राप्तिकर विवरणपत्र भरण्याची मुदत 31 जुलै 2025 वरून 15 सप्टेंबर 2025 पर्यंत वाढविण्यात आली आहे. पगारदार आणि पेन्शनधारकांसाठी ही मुदत वाढवण्यात आली आहे. उर्वरीत ITR ची डेडलाइन वाढवण्यात आलेली नाही. जर तुम्हीही 2024-25 या आर्थिक वर्षाचे आयकर विवरणपत्र भरण्याचा विचार करत असाल तर त्यासाठी काही महत्त्वाच्या कागदपत्रांची गरज भासणार आहे.

आपण कोणता ITR फॉर्म भरावा याची माहितीही या कागदपत्रांमधून मिळते. याव्यतिरिक्त, कागदपत्रे आपल्याला आयकर विभागाकडे उपलब्ध असलेल्या माहितीची उलट तपासणी करण्यास मदत करतात. TDS प्रमाणपत्रासह हा फॉर्म 26 AS, वार्षिक माहिती विवरण आयकर आणि कराची माहिती क्रॉस चेक करून भरला जातो. येथे काही अशी कागदपत्रे आहेत, ज्यांच्या मदतीने तुम्ही न चुकता सहजपणे ITR फॉर्म भरू शकता.

फॉर्म 16 कोणासाठी?

पगारदार व्यक्तींसाठी ITR दाखल करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या महत्त्वपूर्ण कागदपत्रांपैकी हे दस्तऐवज एक आहे. कंपनीकडून कर वजा केल्यानंतर पगार दिला जातो. फॉर्म 16 हा एक दस्तऐवज आहे ज्यात ही माहिती आहे. ही कागदपत्रे कंपनीकडून आर्थिक वर्षात दिली जातात.

फॉर्म 16 A, फॉर्म 16 B, फॉर्म 16 C, फॉर्म 16 D

फॉर्म 16 याव्यतिरिक्त, करदात्याला उत्पन्नाच्या स्त्रोतानुसार इतर TDS प्रमाणपत्रे गोळा करणे आवश्यक असू शकते. फॉर्म 16 A त्यांच्याकडून जारी केला जातो, जो मुदत ठेवींवरील व्याज, जीवन विमा कमिशन आणि लॉटरीतून मिळणारे उत्पन्न यासारख्या इतर उत्पन्नावरील कर वजा करतो.

त्याचप्रमाणे खरेदी केलेल्या मालमत्तेची किंमत 50 लाखरुपयांपेक्षा जास्त असल्यास खरेदीदाराकडून मालमत्ता विक्रेत्याला फॉर्म 16 B जारी केला जातो. अशा परिस्थितीत, खरेदीदार विक्रेत्यास देयकातून कर वजा करण्यास जबाबदार आहे आणि त्या बदल्यात त्याला फॉर्म 16 B जारी करावा लागेल. त्याचवेळी भाडेकरू घरमालक किंवा घरमालकाला TDS प्रमाणपत्र फॉर्म 16 C जारी करतो.

म्युच्युअल फंड, इक्विटी किंवा इतर कोणतीही वित्तीय भांडवली मालमत्ता विकल्यास त्याचा संपूर्ण तपशील ITR मध्ये दाखवावा लागतो. यासाठी कॅपिटल गेन स्टेटमेंट रिपोर्टची गरज आहे. हे डॉक्युमेंट तुम्ही स्टॉक ब्रोकर्स आणि म्युच्युअल फंड हाऊसेसकडून मिळवू शकता.

वार्षिक माहिती विवरण (AIS) आणि फॉर्म 26 AS

करदात्याने आयकर ई-फायलिंग पोर्टलवरून AIS, कर माहिती सारांश (ITS) आणि फॉर्म 26 AS डाउनलोड केले पाहिजे. AIS आणि फॉर्म 26 AS ही महत्त्वाची कागदपत्रे आहेत जी ITR दाखल करण्यासाठी उपयुक्त आहेत.

तुम्ही परकीय कमाईतून किंवा अनलिस्टेड मार्केटमध्ये गुंतवणूक करून उत्पन्न मिळवले असेल तर तुम्हाला हे उत्पन्न तुमच्या ITR मध्ये दाखवावे लागेल. करदात्यांनी ITR भरताना नेहमी लक्षात ठेवावे की, जर त्यांचे परदेशात बँक खाते असेल आणि परदेशातून पैसे येत असतील तर त्यांचे तपशील देण्यास विसरू नका.

एखाद्या करदात्याला बँक खाते किंवा पोस्ट ऑफिसमधून उत्पन्न मिळत असेल तर त्याने देखील आपले बँक स्टेटमेंट डाऊनलोड करून ठेवावे आणि ITR भरताना ते तपासावे.

टॅक्स सेव्हिंग इन्व्हेस्टमेंट आणि एक्सपेंडिचर प्रूफ

करदात्यांना जुना टॅक्स पर्याय निवडण्याचा पर्याय आहे. यामध्ये करदाते करबचत गुंतवणूक आणि खर्च दाखवू शकतात. जुन्या कर प्रणालीनुसार, आपण कलम 80 C, 80 CCD (1 B), 80 D, 80 DD आणि 80 TTA अंतर्गत कर सवलतीचा दावा करू शकता. घरभाडे आणि प्रवास खर्चासाठी ही सवलत मिळू शकते.

कोणत्याही करदात्याला कर भरताना पॅन कार्ड, आधार कार्ड आणि बँक खात्याचा तपशील देणे आवश्यक आहे. त्याच्या मदतीशिवाय तुम्ही ITR भरू शकणार नाही.