AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Bhimsen Joshi : 11 व्या वर्षी घर सोडलं, गुरुच्या आशीर्वादाला बक्षीस मानलं, पं. भीमसेन जोशी ‘असे’ बनले भारतरत्न!

Pandit Bhimsen Joshi Birth Anniversary : पंडित भीमसेन जोशी यांचे गुरु सवाई गंधर्व यांनी पंडितजींना अनेक रागांमध्ये गाण्याची कला शिकवली. असं म्हणतात की पंडित जोशीजींचे 20 पेक्षा जास्त रागांवर प्रभुत्व होते. आज त्यांच पंडितजींची जयंती....

| Edited By: | Updated on: Feb 04, 2022 | 8:10 AM
Share
कर्नाटकातील गदग जिल्ह्यातील एका छोट्याशा गावात ४ फेब्रुवारी १९२२ रोजी आधुनिक भारतातील तानसेन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या पंडित भीमसेन जोशी यांचा जन्म झाला. भीमसेन जोशी जन्माच्या वेळीच रडले तेच एका संगीताच्या रागात...! पुढे जाऊन हेच भीमसेन जोशी  भारतरत्न झाले. इथल्या मातीसाठी भीमसेन जोशी एक अभिमान आहे, कारण करोडो भारतीयांना त्यांचा गर्व वाटतो.

कर्नाटकातील गदग जिल्ह्यातील एका छोट्याशा गावात ४ फेब्रुवारी १९२२ रोजी आधुनिक भारतातील तानसेन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या पंडित भीमसेन जोशी यांचा जन्म झाला. भीमसेन जोशी जन्माच्या वेळीच रडले तेच एका संगीताच्या रागात...! पुढे जाऊन हेच भीमसेन जोशी भारतरत्न झाले. इथल्या मातीसाठी भीमसेन जोशी एक अभिमान आहे, कारण करोडो भारतीयांना त्यांचा गर्व वाटतो.

1 / 6
शास्त्रीय संगीत शिकण्यासाठी आणि संगीतावर प्रेम करण्यासाठी लहान वयातच घर सोडलेल्या या महान गायकाने गुरूच्या शोधात ग्वाल्हेर ते जालंधर असा प्रवास केला. वयाच्या 11 व्या वर्षी भीमसेन जोशींनी घर सोडले, पुढील तीन वर्षे ते आपल्या गुरुच्या शोधात विजापूर, पुणे, ग्वाल्हेर, दिल्ली, कलकत्ता, लखनौ, रामपूरला राहिले. हा एक प्रकारचा मोठा प्रवास होता. त्यांचा गृहत्यागही ज्ञानप्राप्तीसाठी होता, संगीत सरोवरात प्रवेश करण्यासाठी त्यांनी शांतपणे घर सोडले होते.

शास्त्रीय संगीत शिकण्यासाठी आणि संगीतावर प्रेम करण्यासाठी लहान वयातच घर सोडलेल्या या महान गायकाने गुरूच्या शोधात ग्वाल्हेर ते जालंधर असा प्रवास केला. वयाच्या 11 व्या वर्षी भीमसेन जोशींनी घर सोडले, पुढील तीन वर्षे ते आपल्या गुरुच्या शोधात विजापूर, पुणे, ग्वाल्हेर, दिल्ली, कलकत्ता, लखनौ, रामपूरला राहिले. हा एक प्रकारचा मोठा प्रवास होता. त्यांचा गृहत्यागही ज्ञानप्राप्तीसाठी होता, संगीत सरोवरात प्रवेश करण्यासाठी त्यांनी शांतपणे घर सोडले होते.

2 / 6
मात्र, तीन वर्षानंतर वडिलांनी जालंधरमधून त्यांचा शोध घेतला. जोशीजी घरी परतले. किराणा घराण्याचे एक विपुल गायक सवाई गंधर्व यांनी त्यांना शिष्य म्हणून स्वीकारले, त्यानंतर हळूहळू गुरू-शिष्य परंपरेत एक भीमसेनी गायकी तयार झाली.

मात्र, तीन वर्षानंतर वडिलांनी जालंधरमधून त्यांचा शोध घेतला. जोशीजी घरी परतले. किराणा घराण्याचे एक विपुल गायक सवाई गंधर्व यांनी त्यांना शिष्य म्हणून स्वीकारले, त्यानंतर हळूहळू गुरू-शिष्य परंपरेत एक भीमसेनी गायकी तयार झाली.

3 / 6
जालंधर येथे एका कार्यक्रमादरम्यान विनायक राव पटवर्धन यांच्या भेटीत भीमसेन यांना गुरु सवाई गंधर्वांना भेटण्याचा सल्ला मिळाला. आपल्या मेहनतीमुळे पंडित भीमसेन जोशींनी जे स्वप्नं पाहिलं होतं ते पूर्ण करुन दाखवलं.

जालंधर येथे एका कार्यक्रमादरम्यान विनायक राव पटवर्धन यांच्या भेटीत भीमसेन यांना गुरु सवाई गंधर्वांना भेटण्याचा सल्ला मिळाला. आपल्या मेहनतीमुळे पंडित भीमसेन जोशींनी जे स्वप्नं पाहिलं होतं ते पूर्ण करुन दाखवलं.

4 / 6
किराणा घराण्याशी संबंधित असलेल्या या महान गायकाने ख्याल प्रकारातील संगीताला देश-विदेशात लोकप्रिय केले. आज त्यांच्या जयंती... एका टीव्ही कार्यक्रमादरम्यान, जेव्हा पंडितजींना विचारण्यात आले की तुम्हाला भारताचे अनेक पुरस्कार आणि पदके मिळाली आहेत. ते सगळे अवॉर्ड तुमच्यासाठी किती महत्तपूर्ण आहेत?, त्यावर पंडित भीमसेन जोशी म्हणाले होते की, चांगली गाणी गायली, संगीताची सेवा केली की पुरस्कार मिळतील. पण खरी उपाधी गुरुची कृपा आणि कंठ (संगीत) आहे.

किराणा घराण्याशी संबंधित असलेल्या या महान गायकाने ख्याल प्रकारातील संगीताला देश-विदेशात लोकप्रिय केले. आज त्यांच्या जयंती... एका टीव्ही कार्यक्रमादरम्यान, जेव्हा पंडितजींना विचारण्यात आले की तुम्हाला भारताचे अनेक पुरस्कार आणि पदके मिळाली आहेत. ते सगळे अवॉर्ड तुमच्यासाठी किती महत्तपूर्ण आहेत?, त्यावर पंडित भीमसेन जोशी म्हणाले होते की, चांगली गाणी गायली, संगीताची सेवा केली की पुरस्कार मिळतील. पण खरी उपाधी गुरुची कृपा आणि कंठ (संगीत) आहे.

5 / 6
पंडित भीमसेन जोशी यांचे गुरू सवाई गंधर्व यांनी पंडितजींना अनेक रागांमध्ये गाण्याची कला शिकवली. असे म्हणतात की पंडित जोशीजींचे 20 पेक्षा जास्त रागांवर प्रभुत्व होते. आपल्या गायनाने हृदयाला भिडण्याची कला असलेल्या शास्त्रीय संगीत सम्राट भीमसेन जोशी यांचे वयाच्या 88 व्या वर्षी 24 जानेवारी 2011 रोजी पुण्यातील एका खाजगी रुग्णालयात निधन झाले.

पंडित भीमसेन जोशी यांचे गुरू सवाई गंधर्व यांनी पंडितजींना अनेक रागांमध्ये गाण्याची कला शिकवली. असे म्हणतात की पंडित जोशीजींचे 20 पेक्षा जास्त रागांवर प्रभुत्व होते. आपल्या गायनाने हृदयाला भिडण्याची कला असलेल्या शास्त्रीय संगीत सम्राट भीमसेन जोशी यांचे वयाच्या 88 व्या वर्षी 24 जानेवारी 2011 रोजी पुण्यातील एका खाजगी रुग्णालयात निधन झाले.

6 / 6
मुंबईत चौरंगी लढत, ठाकरेंना टेंशन? बदलत्या राजकीय समीकरणांचे चित्र
मुंबईत चौरंगी लढत, ठाकरेंना टेंशन? बदलत्या राजकीय समीकरणांचे चित्र.
मोदी, ईव्हीएममुळे भाजपचा माज; राज ठाकरेंचा हल्लाबोल, कशाववरून निशाणा?
मोदी, ईव्हीएममुळे भाजपचा माज; राज ठाकरेंचा हल्लाबोल, कशाववरून निशाणा?.
पुणे, पिंपरी चिंचवडमध्ये दोन्ही NCP एकत्र, जागावाटपाचा फॉर्म्युला ठरला
पुणे, पिंपरी चिंचवडमध्ये दोन्ही NCP एकत्र, जागावाटपाचा फॉर्म्युला ठरला.
घड्याळ्याशी घरोबा, तुतारीचा खेळखंडोबा? नेत्यांची पक्षाला सोडचिठ्ठी
घड्याळ्याशी घरोबा, तुतारीचा खेळखंडोबा? नेत्यांची पक्षाला सोडचिठ्ठी.
तिकीट वाटपावरून निष्ठावंतांचा उद्रेक, उपऱ्यांना उमेदवारी अन्....
तिकीट वाटपावरून निष्ठावंतांचा उद्रेक, उपऱ्यांना उमेदवारी अन्.....
शिवसेनेला मत देणारे स्वर्गात जाणार, शहाजीबापू पाटलांचे अजब वक्तव्य
शिवसेनेला मत देणारे स्वर्गात जाणार, शहाजीबापू पाटलांचे अजब वक्तव्य.
कोकणी मतांसाठी भाजपकडून नारायण राणेंवर मोठी जबाबदारी
कोकणी मतांसाठी भाजपकडून नारायण राणेंवर मोठी जबाबदारी.
दिनकर पाटलांना विजयाची खात्री, उमेदवारी अर्ज भरल्यावर म्हणाले...
दिनकर पाटलांना विजयाची खात्री, उमेदवारी अर्ज भरल्यावर म्हणाले....
भाजपची माजी नगरसेविका बंडखोरीच्या तयारीत, पत्राद्वारे भावनिक आवाहन
भाजपची माजी नगरसेविका बंडखोरीच्या तयारीत, पत्राद्वारे भावनिक आवाहन.
आम्हाला न्याय द्या, नाराज इच्छुकांची ठाकरेंकडे मागणी, मातोश्री बाहेर..
आम्हाला न्याय द्या, नाराज इच्छुकांची ठाकरेंकडे मागणी, मातोश्री बाहेर...