Chequeच्या खाली हे 7 नंबर का लिहिले जातात? खास कारण माहीत असायलाच हवं

बँकेत व्यवहार करताना चेक बुकची आवश्यकता पडतेच. चेक हा एक अत्यंत महत्त्वाचा दस्ताऐवज आहे. बँकिंगच्या व्यवहाराला सरळ आणि सुरक्षित बनवणारा हा व्यवहार आहे. चेकवरील दिलेल्या वेगवेगळ्या नंबरवरून तुम्ही तुमच्या खात्याबाबत आणि बँकेबाबतची माहिती मिळवू शकता. चेकच्या खाली दिलेले सात नंबर अत्यंत महत्त्वाचे असतात. त्यातून बरीच माहिती मिळते. हे नंबर बँकिंग प्रोसेस सिक्योर आणि सटीक बनवण्यात सहाय्यक असतात. यामागचं खास कारण समजून घेऊया.

चेकच्या खाली दिलेल्या नंबरमध्ये तुमच्या खात्याची माहिती असते. त्यात रुटिंग नंबर, खाते संख्या आणि चेक नंबरही असतो.

1. रूटिंग नंबर (Routing Number)

हा 9 आकड्यांचा समूह असतो. त्यामुळे तुम्हाला बँक आणि बँकेच्या शाखेची माहिती मिळते. हे इलेक्ट्रॉनिक फंड टान्स्फर सारख्या डायरेक्ट डिपॉझिट वा ऑनलाईन बिल भरण्यासाठी आवश्यक असते.

2. खाते संख्या (Account Number)

हा 8 आकड्यांचा दुसरा समूह आहे. या आकड्यांमुळे तुम्हाला बँक खात्याची माहिती मिळते. चेकवर लिहिण्यात आलेली रक्कम याच खात्यावरून कापली जाते.

3. चेक नंबर (Check Number)

हा 4 अंकांचा अंतिम समूह असतो. तो तुमच्या चेकबुकमध्ये प्रत्येक चेकला खास तऱ्हेने ओळखतो. याचा आणि चेकवरील प्रिंटेड नंबरचा मेळ बसणं आवश्यक आहे.

चेक नंबर (Check Number)

चेकच्या वरच्या उजव्या कोपऱ्यात आणि चेकच्या खालील भागात हा नंबर असतो. हा 6 अंकी नंबर असतो. चेकच्या प्रत्येक अपडेटची खात्री करण्यासाठी आणि ट्रॅकिंग तसेच रेकॉर्ड राखण्यासाठी हा नंबर महत्त्वाचा असतो. जेव्हा तुम्ही कोणाला चेक देता, तेव्हा हा नंबर ट्रॅकिंग आणि रेकॉर्ड राखण्यासाठी आवश्यक असतो.

एमआयसीआर कोड (MICR Code)

चेकच्या खालील भागात असतो. मॅग्नेटिक इंक कॅरेक्टर रिकॉग्निशन (MICR) कोड 9 अंकी असतो आणि तो एक विशिष्ट रीडिंग मशीन वाचतो. हा कोड बँकांना त्या शाखेचा पत्ता शोधण्यात मदत करतो जिथून चेक इश्यू करण्यात आलेला असतो.

एमआयसीआर कोडचा एक भाग असतो सिटी कोड (City Code)

MICR कोडच्या पहिल्या 3 अंकांचे रूप असते. हे तुमच्या शहराच्या पिन कोडच्या पहिल्या तीन अंकांशी जुळतात. हा कोड त्या शहराची ओळख दर्शवितो जिथून चेक आलेला आहे.

बँक कोड (Bank Code)

MICR कोडच्या नंतरचे 3 अंक असतात. हा बँकेचा एक युनिक कोड असतो. उदाहरणार्थ, ICICI बँकेचा कोड 229 आणि HDFC बँकेचा कोड 240 असतो. हा कोड बँकेची ओळख दर्शवितो.

ब्रांच कोड (Branch Code)

MICR कोडच्या शेवटच्या 3 अंकांचा भाग असतो. हा बँक शाखेचा कोड असतो आणि प्रत्येक बँक शाखेचा एक खास कोड असतो. हा कोड बँकिंग व्यवहारांमध्ये वापरला जातो आणि तो दर्शवितो की चेक कुठल्या शाखेने जारी केला आहे.

बँक अकाउंट नंबर (Bank Account Number)

नवीन चेक बुकमध्ये प्रिंट केलेला असतो. हा तुमच्या बँक खात्याचा नंबर असतो. ही संख्या खात्री करते की रक्कम योग्य खात्यातून काढली जात आहे. जुनी चेक बुक्स मध्ये हा नंबर नसताच, परंतु कोर बँकिंग सोल्युशन्समुळे तो आता समाविष्ट करण्यात आला आहे.

ट्रांजॅक्शन आयडी (Transaction ID)

चेकच्या खाली छापलेल्या नंबरमधून अंतिम 2 अंक असतात. हे अंक दर्शवितात की चेक कसा प्रकाराचा आहे. उदाहरणार्थ, 29, 30 आणि 31 हे एट पार चेक दर्शवितात, तर 09, 10 आणि 11 हे लोकल चेक दर्शवितात.

या सर्व नंबर आणि कोडचा एकमेव उद्देश म्हणजे बँकिंग लेन-देन सुरक्षित, अचूक आणि व्यवस्थित पद्धतीने होईल याची खात्री करणे. यामुळे चेकचे ट्रॅकिंग, त्याच्या स्रोताची ओळख आणि कोणत्याही प्रकारच्या त्रुटी किंवा फसवणूकीला थांबविणे यामध्ये मदत होते.