हिन्दी English ಕನ್ನಡ తెలుగు বাংলা ગુજરાતી ਪੰਜਾਬੀ தமிழ் অসমীয়া മലയാളം मनी9 TV9-UP
AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Subscribe Whatsapp Channel
LATEST NEWS महाराष्ट्र मुंबई पुणे क्रीडा सिनेमा Reels Videos फोटो गॅलरी राजकारण क्राईम राष्ट्रीय आंतरराष्ट्रीय बिझनेस हेल्थ लाईफस्टाईल राशीभविष्य अध्यात्म वेब स्टोरीज Topics

PHOTO | कोळशापासून वीज कशी निर्माण होते? औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प कसा कार्य करतो? जाणून घ्या याबाबत सर्वकाही

देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील 75 टक्के कोळशाच्या वापरासाठी विजेचे उत्पादन होते.

| Edited By: | Updated on: Oct 17, 2021 | 5:31 PM
Share
Coal Crisis

Coal Crisis

1 / 5
देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील अनेक उद्योगांमध्ये कोळसा वापरला जातो, परंतु 75 टक्के कोळसा वीज निर्मितीवर खर्च होतो. म्हणजेच देशातील कोळशाचे साठे आणि परदेशातून आयात होणारा कोळसा थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये जातो. एनटीपीसीसह देशात 135 औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प आहेत, जेथे वीजनिर्मिती केली जाते.

देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील अनेक उद्योगांमध्ये कोळसा वापरला जातो, परंतु 75 टक्के कोळसा वीज निर्मितीवर खर्च होतो. म्हणजेच देशातील कोळशाचे साठे आणि परदेशातून आयात होणारा कोळसा थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये जातो. एनटीपीसीसह देशात 135 औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प आहेत, जेथे वीजनिर्मिती केली जाते.

2 / 5
विजेच्या उत्पादनासाठी आगाऊ 40 दिवसासाठी कोळसा साठवला जातो. तुम्ही आजकाल बातम्यांमध्ये वाचत असाल की एका पॉवर प्लांटमध्ये 7 दिवसांचा कोळसा शिल्लक आहे, काही पॉवर प्लांटमध्ये 5 दिवसांचा कोळसा आणि काही 3 दिवसांचा कोळसा साठा शिल्लक आहे. कोळशाच्या संकटामुळे हे औष्णिक वीज प्रकल्प बंद पडू शकतात आणि अशा स्थितीत वीज संकट येऊ शकते. आता प्रश्न असा आहे की, कोळशापासून वीज कशी बनवली जाते?

विजेच्या उत्पादनासाठी आगाऊ 40 दिवसासाठी कोळसा साठवला जातो. तुम्ही आजकाल बातम्यांमध्ये वाचत असाल की एका पॉवर प्लांटमध्ये 7 दिवसांचा कोळसा शिल्लक आहे, काही पॉवर प्लांटमध्ये 5 दिवसांचा कोळसा आणि काही 3 दिवसांचा कोळसा साठा शिल्लक आहे. कोळशाच्या संकटामुळे हे औष्णिक वीज प्रकल्प बंद पडू शकतात आणि अशा स्थितीत वीज संकट येऊ शकते. आता प्रश्न असा आहे की, कोळशापासून वीज कशी बनवली जाते?

3 / 5
थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये कोळशापासून वीजनिर्मिती करण्यामागेही टर्बाइनसारखेच विज्ञान आहे. प्रथम, कोळशाचे छोटे तुकडे केले जातात आणि नंतर ते पावडरसारखे बारीक केले जातात. आता ही पावडर भट्टीत जाळली आहे. त्याच्यावर बॉयलर असते, जेथे पाणी भरलेले असते. हे पाणी गरम होते आणि वाफ बनून खूप जाड पाईपमधून टर्बाइनकडे जाते.

थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये कोळशापासून वीजनिर्मिती करण्यामागेही टर्बाइनसारखेच विज्ञान आहे. प्रथम, कोळशाचे छोटे तुकडे केले जातात आणि नंतर ते पावडरसारखे बारीक केले जातात. आता ही पावडर भट्टीत जाळली आहे. त्याच्यावर बॉयलर असते, जेथे पाणी भरलेले असते. हे पाणी गरम होते आणि वाफ बनून खूप जाड पाईपमधून टर्बाइनकडे जाते.

4 / 5
वाफेच्या ऊर्जेने टर्बाइन फिरते. टर्बाइन म्हणजे मोठे चाक, ज्यामध्ये ब्लेड जोडलेले असतात. वाफेच्या गतीमुळे ते जोरदार फिरू लागते आणि फिरत राहते. टर्बाइन जितक्या वेगाने फिरते, तितक्या वेगाने वीज निर्माण होते. या कारणास्तव, बॉयलरमध्ये पाणी गरम करून उच्च दाबाची वाफ तयार केली जाते. बारीक कोळसा जाळूनच हे शक्य आहे.

वाफेच्या ऊर्जेने टर्बाइन फिरते. टर्बाइन म्हणजे मोठे चाक, ज्यामध्ये ब्लेड जोडलेले असतात. वाफेच्या गतीमुळे ते जोरदार फिरू लागते आणि फिरत राहते. टर्बाइन जितक्या वेगाने फिरते, तितक्या वेगाने वीज निर्माण होते. या कारणास्तव, बॉयलरमध्ये पाणी गरम करून उच्च दाबाची वाफ तयार केली जाते. बारीक कोळसा जाळूनच हे शक्य आहे.

5 / 5
Visual Stories View more
भारतात कुठे आहे कोल्ड डेझर्ट ? तरुणांचे आवडते ठिकाण...
भारतात कुठे आहे कोल्ड डेझर्ट ? तरुणांचे आवडते ठिकाण...
कोणत्या 6 गोष्टी कधीही कोणाला सांगू नयेत, होते स्वत:चे नुकसान...
कोणत्या 6 गोष्टी कधीही कोणाला सांगू नयेत, होते स्वत:चे नुकसान...
थायरॉईडची लक्षणे आणि घरगुती उपाय काय ?
थायरॉईडची लक्षणे आणि घरगुती उपाय काय ?
चाणक्य निती : या 4 चुकीच्या सवयींमुळे मनुष्य स्वत:चाच शत्रू होतो..
चाणक्य निती : या 4 चुकीच्या सवयींमुळे मनुष्य स्वत:चाच शत्रू होतो..
चाणक्य निती: हे 5 जण मित्राच्या नावाखाली असतात शत्रू, असे ओळखा
चाणक्य निती: हे 5 जण मित्राच्या नावाखाली असतात शत्रू, असे ओळखा
FD तून मिळत नाही चांगले रिटर्न? पोस्टाच्या या योजनेत मिळेल 7 टक्क्यांहून अधिक व्याज
FD तून मिळत नाही चांगले रिटर्न? पोस्टाच्या या योजनेत मिळेल 7 टक्क्यांहून अधिक व्याज
व्हिडीओ View more
आवास योजनेतल्या इमारतींना अधिकाऱ्यांची नाव, संभाजीनगर महापालिकेचा फतवा
आवास योजनेतल्या इमारतींना अधिकाऱ्यांची नाव, संभाजीनगर महापालिकेचा फतवा.
तरुणांचं हिंसक आंदोलन, अधिवेशनावर जाणारा लोटांगण मोर्चा पोलिसानी रोखला
तरुणांचं हिंसक आंदोलन, अधिवेशनावर जाणारा लोटांगण मोर्चा पोलिसानी रोखला.
सभागृहात आमच्या खुर्च्याखाली काळाबॉक्स कशासाठी? परबांची तुफान टोलेबाजी
सभागृहात आमच्या खुर्च्याखाली काळाबॉक्स कशासाठी? परबांची तुफान टोलेबाजी.
शरद पवारांना भारतरत्न द्या, मागणी होताच गोपीचंद पडळकरांनी उडवली खिल्ली
शरद पवारांना भारतरत्न द्या, मागणी होताच गोपीचंद पडळकरांनी उडवली खिल्ली.
गुलाम, गांडूळ बोलून तोंडाची वाफ...शंभूराज देसाईंचा ठाकरेंना खोचक टोला
गुलाम, गांडूळ बोलून तोंडाची वाफ...शंभूराज देसाईंचा ठाकरेंना खोचक टोला.
शिंदे सेना नाही थेट शिवसेना बोलायच, भर सभागृहात बड्या मंत्र्याचा संताप
शिंदे सेना नाही थेट शिवसेना बोलायच, भर सभागृहात बड्या मंत्र्याचा संताप.
गुलाम म्हणत ठाकरेंची नाव न घेता शिंदेंवर टीका...शिवसेनेकडूनही पटलवार
गुलाम म्हणत ठाकरेंची नाव न घेता शिंदेंवर टीका...शिवसेनेकडूनही पटलवार.
लोकलनं उद्या प्रवास करताय? तिन्ही रेल्वे मार्गावर कसा असणार मेगाब्लॉक?
लोकलनं उद्या प्रवास करताय? तिन्ही रेल्वे मार्गावर कसा असणार मेगाब्लॉक?.
राऊतांनी सत्ताधाऱ्यांची काढली लाज, विरोधी पक्षनेतेपदावरून घणाघाती टीका
राऊतांनी सत्ताधाऱ्यांची काढली लाज, विरोधी पक्षनेतेपदावरून घणाघाती टीका.
पुढच्या आठवड्यात पालिकेची निवडणूक?अनौपचारिक गप्पा, दादांनी काय म्हटलं?
पुढच्या आठवड्यात पालिकेची निवडणूक?अनौपचारिक गप्पा, दादांनी काय म्हटलं?.