AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Knowledge : लाल आणि हिरवा, रात्री विमानात लागणाऱ्या या दिव्यांचं कारण काय ?

Airplane Lights : विमानांमध्ये लाल, हिरवे आणि पिवळे दिवे का असतात हे तुम्हाला माहिती आहे का? चला जाणून घेऊया याचे कारण काय आहे आणि हे दिवे का आवश्यक आहेत हेही समजून घेऊया.

| Updated on: Nov 19, 2025 | 1:16 PM
Share
जेव्हा जेव्हा तुम्ही अंधारलेल्या रात्री आकाशाकडे पाहता तेव्हा आकाशात विमान दिसतं, आणि त्यासोबतच विमानाच्या बाहेर थोडे लहान पण लुकलुकणारे दिवे दिसतात. कधी लाल, हिरव्या तर कधी पिवळ्या रंगाचे विमानावरचे हे दिवे आपण सर्वांनीच पाहिले असतील. पण हे दिव फक्त सजावटीसाठी नाहीत, तर त्यांची खूप महत्त्वाची भूमिका असते.

जेव्हा जेव्हा तुम्ही अंधारलेल्या रात्री आकाशाकडे पाहता तेव्हा आकाशात विमान दिसतं, आणि त्यासोबतच विमानाच्या बाहेर थोडे लहान पण लुकलुकणारे दिवे दिसतात. कधी लाल, हिरव्या तर कधी पिवळ्या रंगाचे विमानावरचे हे दिवे आपण सर्वांनीच पाहिले असतील. पण हे दिव फक्त सजावटीसाठी नाहीत, तर त्यांची खूप महत्त्वाची भूमिका असते.

1 / 6
 या दिव्यांना नेव्हिगेशन किंवा पोझिशन लाइट्स असे म्हटले जाते. हे दिवे वैमानिक, हवाई वाहतूक नियंत्रक आणि इतर विमानांनाही, त्यांच्या विमानाची दिशा आणि वेग निश्चित करण्यास मदत करतात. या बद्दल सविस्तर जाणून आपलं नॉलेज वाढवू, चला..

या दिव्यांना नेव्हिगेशन किंवा पोझिशन लाइट्स असे म्हटले जाते. हे दिवे वैमानिक, हवाई वाहतूक नियंत्रक आणि इतर विमानांनाही, त्यांच्या विमानाची दिशा आणि वेग निश्चित करण्यास मदत करतात. या बद्दल सविस्तर जाणून आपलं नॉलेज वाढवू, चला..

2 / 6
का महत्त्वाचे असतात दिवे : जगातील प्रत्येक विमान कठोर आणि प्रमाणित लायटिंग सिस्टीमचे पालन करते. FAA आणि ICAO सारख्या विमान वाहतूक अधिकाऱ्यांनी हे दिवे अनिवार्य केले आहेत. जेणेकरून वैमानिक अंधारात अंतर, दिशा आणि वेगाचा अंदाज घेऊ शकतील. या दिव्यांशिवाय विमानांना आकाशात मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागू शकतो.

का महत्त्वाचे असतात दिवे : जगातील प्रत्येक विमान कठोर आणि प्रमाणित लायटिंग सिस्टीमचे पालन करते. FAA आणि ICAO सारख्या विमान वाहतूक अधिकाऱ्यांनी हे दिवे अनिवार्य केले आहेत. जेणेकरून वैमानिक अंधारात अंतर, दिशा आणि वेगाचा अंदाज घेऊ शकतील. या दिव्यांशिवाय विमानांना आकाशात मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागू शकतो.

3 / 6
विमानाच्या पंखांवर लाल आणि हिरवे दिवे का लावले जातात? : लाल दिवा नेहमी डाव्या पंखाच्या शेवटी असतो, तर हिरवा दिवा उजव्या पंखाच्या शेवटी असतो. हे म्हणजे विमानाचे ट्रॅफिक सिग्नल आहेत. पण या सिग्नलमध्ये थांबा आणि पुढे जा अशा सूचना नसतात तर ते दिशा दर्शवतात. हे दिवे धावपट्टीवर, नियंत्रण टॉवरमध्ये किंवा दुसऱ्या कॉकपिटमध्ये असलेल्या कोणालाही, येणारे आणि जाणारे विमान एका नजरेत ओळखू शकतं.

विमानाच्या पंखांवर लाल आणि हिरवे दिवे का लावले जातात? : लाल दिवा नेहमी डाव्या पंखाच्या शेवटी असतो, तर हिरवा दिवा उजव्या पंखाच्या शेवटी असतो. हे म्हणजे विमानाचे ट्रॅफिक सिग्नल आहेत. पण या सिग्नलमध्ये थांबा आणि पुढे जा अशा सूचना नसतात तर ते दिशा दर्शवतात. हे दिवे धावपट्टीवर, नियंत्रण टॉवरमध्ये किंवा दुसऱ्या कॉकपिटमध्ये असलेल्या कोणालाही, येणारे आणि जाणारे विमान एका नजरेत ओळखू शकतं.

4 / 6
दिशा शोधण्यात दिवे कसे मदत करतात ?: हे नेव्हिगेशन दिवे आकाशात कंपाससारखे काम करतात. लाल आणि हिरवे दोन्ही दिवे एकत्र पाहण्याचा अर्थ असा की विमान थेट त्यांच्या दिशेने उडत आहे. जर फक्त लाल दिवा दिसत असेल तर विमान उजवीकडून डावीकडे जात आहे. जर फक्त हिरवा दिवा दिसत असेल तर विमान डावीकडून उजव्या दिशेने येत आहे.

दिशा शोधण्यात दिवे कसे मदत करतात ?: हे नेव्हिगेशन दिवे आकाशात कंपाससारखे काम करतात. लाल आणि हिरवे दोन्ही दिवे एकत्र पाहण्याचा अर्थ असा की विमान थेट त्यांच्या दिशेने उडत आहे. जर फक्त लाल दिवा दिसत असेल तर विमान उजवीकडून डावीकडे जात आहे. जर फक्त हिरवा दिवा दिसत असेल तर विमान डावीकडून उजव्या दिशेने येत आहे.

5 / 6
विमानांमध्ये सहसा पांढऱ्या रंगाचे स्ट्रोब दिवे वापरले जातात. हे दिवे वेळोवेळी चमकतात, ज्यामुळे ते गडद आकाशात सहज दिसतात. विमान अमेरिकन असो, भारतीय असो किंवा ऑस्ट्रेलियन असो, सर्व विमानांसाठी लायटिंगचे नियम सारखेच असतात. या दिव्यांमुळे टक्कर टळते, नेव्हिगेशनमध्ये मदत करतात आणि ग्राउंड स्टाफला सतर्क करतात.

विमानांमध्ये सहसा पांढऱ्या रंगाचे स्ट्रोब दिवे वापरले जातात. हे दिवे वेळोवेळी चमकतात, ज्यामुळे ते गडद आकाशात सहज दिसतात. विमान अमेरिकन असो, भारतीय असो किंवा ऑस्ट्रेलियन असो, सर्व विमानांसाठी लायटिंगचे नियम सारखेच असतात. या दिव्यांमुळे टक्कर टळते, नेव्हिगेशनमध्ये मदत करतात आणि ग्राउंड स्टाफला सतर्क करतात.

6 / 6
इंडिगो विमानसेवेचा अमोल कोल्हे यांना फटका, संताप व्यक्त करत म्हणाले...
इंडिगो विमानसेवेचा अमोल कोल्हे यांना फटका, संताप व्यक्त करत म्हणाले....
राज्य निवडणूक आयोगाला कोर्टानं झापलं, निवडणुका पुढं ढकलणं पडल महागात?
राज्य निवडणूक आयोगाला कोर्टानं झापलं, निवडणुका पुढं ढकलणं पडल महागात?.
महाराष्ट्रात शिक्षकांच राज्यव्यापी आंदोलन, या मागण्यांसाठी पुकारला संप
महाराष्ट्रात शिक्षकांच राज्यव्यापी आंदोलन, या मागण्यांसाठी पुकारला संप.
ऐतिहासिक सारंगखेडा यात्रेला सुरूवात, कोट्यवधीच्या घोड्यांची विक्री अन
ऐतिहासिक सारंगखेडा यात्रेला सुरूवात, कोट्यवधीच्या घोड्यांची विक्री अन.
तपोवनच्या वादात राणेंनी ईदच्या बकरीला आणलं खेचून! नेमकं काय म्हणाले?
तपोवनच्या वादात राणेंनी ईदच्या बकरीला आणलं खेचून! नेमकं काय म्हणाले?.
भाजप-शिंदेंच्या सेनेत भडका: फोडाफोडीवरून शिरसाटांचा भाजपला इशारा
भाजप-शिंदेंच्या सेनेत भडका: फोडाफोडीवरून शिरसाटांचा भाजपला इशारा.
पुतीन भारतात, दोस्ती दमदार..रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष दोन दिवसीय दौऱ्यावर
पुतीन भारतात, दोस्ती दमदार..रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष दोन दिवसीय दौऱ्यावर.
अंदर की बात है, खडसे एकसाथ है? खडसे कुटुंबाची पडद्यामागे भाजपला मदत?
अंदर की बात है, खडसे एकसाथ है? खडसे कुटुंबाची पडद्यामागे भाजपला मदत?.
पवार कुटुंबात भाऊबंदकीचं ग्रहण? लग्नसमारंभातील अनुपस्थितीमुळे चर्चा
पवार कुटुंबात भाऊबंदकीचं ग्रहण? लग्नसमारंभातील अनुपस्थितीमुळे चर्चा.
नगरपालिका निवडणुकीनंतर राड्यानंतर आता EVM लाा CCTV, पोलिसांचा पहारा
नगरपालिका निवडणुकीनंतर राड्यानंतर आता EVM लाा CCTV, पोलिसांचा पहारा.