पंजाब लोकसभा मतदारसंघ (Punjab Lok sabha constituencies)
पंजाब हे देशातील समृद्ध राज्यांपैकी एक आहे. देशाच्या उत्तर पश्चिम क्षेत्रात पंजाब आहे. पंजाबचं नाव दोन शब्दांनी पडलेलं आहे. पूंज (5) आणि आब (पानी) या दोन शब्दांवरून पंजाब हे नाव पडलं. त्याचा अर्थ पाच नद्यांची भूमी असा होतो. झेलम, सतलज, व्यास, रावी आणि चिनाब या पाच नद्या पंजाबमध्ये येतात. वास्तवात पंजाबमध्ये आता फक्त सतलज, रावी आणि व्यास या नद्या वाहतात. तर इतर दोन नद्या पाकिस्तानच्या पंजाब प्रांतातून वाहतात. पंजाबला माझा, दोआबा आणि मालवा या तीन क्षेत्रात विभागलं गेलं आहे. पंजाबची अर्थव्यवस्था मुख्यत: शेतीवर आधारीत आहे. त्याशिवाय राज्यात अनेक उत्पादने होतात. त्यात कपडे, खेळणी, वैज्ञानिक उपकरणे, विजेशी संबंधित सामान, वित्तीय सेवा, मशीन टुल्स आणि शिलाई मशीनसहीत अनेक गोष्टींचा समावेश आहे. पंजाबचा एरिया एकूण 50.362 किलोमीटर आहे. राज्यात एकूण 23 जिल्हे येतात. त्यात अमृतसर, लुधियाना, पटियाला आणि जालंधर ही महत्त्वाची शहरे आहेत. गोल्डन टेम्पल आणि जालियानवाला बाग यामुळे अमृतसर प्रसिद्ध आहे. पंजाबमध्ये लोकसभेच्या 13 जागा आहेत. राज्यात सध्या आम आदमी पार्टीचं सरकार आहे.
पंजाब लोकसभा मतदारसंघाची यादी
| राज्य | जागा | खासदार | पक्ष |
|---|---|---|---|
| Punjab | Khadoor Sahib | Jasbir Singh Gill (Dimpa) | काँग्रेस |
| Punjab | Anandpur Sahib | Manish Tewari | काँग्रेस |
| Punjab | Sangrur | Bhagwant Mann | आप |
| Punjab | Firozpur | Sukhbir Singh Badal | एसएडी |
| Punjab | Fatehgarh Sahib | Amar Singh | काँग्रेस |
| Punjab | Bathinda | Harsimrat Kaur Badal | एसएडी |
| Punjab | Patiala | Preneet Kaur | काँग्रेस |
| Punjab | Faridkot | Mohammad Sadique | काँग्रेस |
| Punjab | Amritsar | Gurjeet Singh Aujla | काँग्रेस |
| Punjab | Jalandhar | Santokh Singh Chaudhary | काँग्रेस |
| Punjab | Gurdaspur | Sunny Deol | भाजप |
| Punjab | Ludhiana | Ravneet Singh Bittu | काँग्रेस |
| Punjab | Hoshiarpur | Som Parkash | भाजप |
देशातील समृद्ध आणि सामरिकदृष्ट्या महत्त्वाच्या राज्यांमध्ये पंजाबची गणना होते. हे राज्य देशाच्या उत्तर-पश्चिम भागात येते. पंजाबचा एक भाग भारतात येतो आणि दुसरा भाग पाकिस्तानात येतो. याशिवाय पंजाब प्रदेशातील इतर भाग हरियाणा आणि हिमाचल प्रदेश राज्यांमध्ये आहेत. अमृतसर, जालंधर, पटियाला, लुधियाना आणि भटिंडा ही शहरे पंजाबमधील महत्त्वाच्या शहरांमध्ये गणली जातात. अमृतसर शहराची स्थापना 1570 च्या दशकात शीख गुरू रामदास यांनी केली होती आणि या ठिकाणी सर्वात पवित्र गुरुद्वारा (शिखांचे प्रार्थनास्थळ) हरमंदिर साहिब देखील आहे. अमृतसरमध्ये प्रसिद्ध दुर्गियाना मंदिर देखील आहे.
पंजाबच्या पश्चिम भागात पाकिस्तानी पंजाब आहे, नैऋत्येस राजस्थान, उत्तरेला जम्मू आणि काश्मीर, ईशान्येला हिमाचल प्रदेश, दक्षिण आणि आग्नेयेला हरियाणा आणि चंदीगड हा केंद्रशासित प्रदेश आहे. दक्षिण-पूर्व 1947 मध्ये फाळणीच्या वेळी पंजाबची फाळणी झाली आणि त्याचा मोठा भाग पाकिस्तानात गेला. यानंतर 1966 मध्ये भारतीय पंजाबचेही विभाजन झाले, ज्यामध्ये हरियाणा आणि हिमाचल प्रदेश पंजाबपासून वेगळे झाले. राज्यात शीख समाजाचे लोक येथे बहुसंख्य आहेत. पर्शियन भाषेत पंजाब म्हणजे 5 नद्या असलेले क्षेत्र.
पंजाबमध्ये सध्या आम आदमी पक्षाचे सरकार आहे आणि येथे भगवंत मान राज्याचे मुख्यमंत्री आहेत. राज्यात प्रथमच आम आदमी पक्षाचे सरकार स्थापन झाले आहे. आम आदमी पार्टी राज्यात स्वबळावर लोकसभा निवडणूक लढवत आहे. तर भारतीय जनता पक्ष आणि अकाली दल यांच्यात परस्पर युती होऊ शकली नाही.
प्रश्न: पंजाबमध्ये लोकसभेच्या एकूण किती जागा आहेत?
उत्तर - 13 जागा आहेत.
प्रश्न - 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत पंजाबमध्ये किती टक्के मतदान झाले?
उत्तर – 65.94%
प्रश्न - 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत आम आदमी पक्षाने किती जागा जिंकल्या?
उत्तरः फक्त एका सीटवर
प्रश्न - चित्रपट अभिनेता सनी देओलने 2019 ची लोकसभा निवडणूक कोणत्या जागेवरून लढवली होती?
उत्तर - गुरुदासपूर लोकसभा जागा
प्रश्न - काँग्रेसचे मनीष तिवारी कोणत्या जागेवरून विजयी झाले?
उत्तर - आनंदपूर साहिब सीटवरून
प्रश्न - पंजाबचे विद्यमान मुख्यमंत्री भगवंत मान 2019 मध्ये कोणत्या जागेवरून निवडून आले?
उत्तर - संगरूर मतदारसंघातून
प्रश्न - पंजाबमधील 13 संसदीय जागांपैकी किती जागा अनुसूचित जातीसाठी राखीव होत्या?
उत्तर - 4 जागा
प्रश्न - 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत गुरुदासपूरच्या जागेशिवाय भाजपने आणखी कोणती जागा जिंकली?
उत्तर - होशियारपूर लोकसभा जागा
प्रश्न - शिरोमणी अकाली दलाने किती जागा जिंकल्या?
उत्तर - 2 जागांवर
प्रश्न - 2019 मध्ये पंजाबमधील सर्व 13 जागा कोणत्या दोन मोठ्या पक्षांनी लढवल्या?
उत्तर - काँग्रेस आणि आम आदमी पार्टी
प्रश्न - पंजाबमध्ये 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेसला किती टक्के मते मिळाली?
उत्तर - 40.12%
| Phase | Date | State | Seat |
|---|---|---|---|
| 1 | April 19, 2024 | 21 | 102 |
| 2 | April 26, 2024 | 13 | 89 |
| 3 | May 07, 2024 | 12 | 94 |
| 4 | May 13, 2024 | 10 | 96 |
| 5 | May 20, 2024 | 8 | 49 |
| 6 | May 25, 2024 | 7 | 57 |
| 7 | Jun 01, 2024 | 8 | 57 |
