कोल्हापूर लोकसभा ( Kolhapur Lok Sabha constituency )

ऐतिहासिक मतदार संघ 

कोल्हापूर लोकसभा मतदारसंघ हा महाराष्ट्र राज्यातील एक महत्वाचा जिल्हा आहे. या ऐतिहासिक जिल्ह्यात असलेले किल्ले या ठिकाणचा गौरवशाली इतिहास सांगतात. जिल्ह्यात सध्या 13 किल्ले आहेत. त्यापैकी मुडागड किल्ला, विशालगड किल्ला, पन्हाळा किल्ला हे बरेच प्रसिद्ध आहेत. याशिवाय न्यू पॅलेस, छत्रपती शाहू महाराज राजमहल, राधानगरी वन्यजीव अभयारण्य, तीन दरवाजा, कळंबा तलाव, डीवायपी सिटी मॉल, सिद्धगिरी ग्रामजीवन संग्रहालय, शालिनी पॅलेस हे पर्यटकांना आकर्षित करतात. 

कोल्हापूरी चप्पल प्रसिद्ध 

कोल्हापूरची सर्वात मोठी ओळख म्हणजे येथील हस्तकला. कोल्हापुरी चप्पल भारतातच नाही तर अनेक देशांमध्ये ओळखली जाते. याशिवाय येथील साड्या आणि दागिनेही खूप प्रसिद्ध आहेत. मराठी कलेच्या क्षेत्रातही कोल्हापूरने खूप मोलाचे योगदान दिले आहे. येथील महालक्ष्मी मंदिर हे प्राचीन धार्मिक स्थळ आहे. प्राचीन आणि मध्ययुगीन काळात कोल्हापूरला दक्षिण काशी म्हणूनही ओळखले जात असे.

काँग्रेस 10 वेळा जिंकली

1952 मध्ये कोल्हापूर लोकसभा मतदारसंघात पहिली निवडणूक झाली. ही जागा काँग्रेसचा बालेकिल्ला असून येथे कॉंग्रेसने 10 वेळा विजय मिळवला आहे. काँग्रेसचे उदयसिंगराव गायकवाड सर्वाधिक पाच वेळा खासदार म्हणून निवडून आले आहेत. त्याचवेळी सदाशिवराव मंडलिक हे तीनवेळा खासदार म्हणून निवडून आले. ते एकदा काँग्रेस, दोनदा राष्ट्रवादीतून आणि एकदा अपक्ष म्हणून खासदार झाले.

काँग्रेसचे उदयसिंगराव गायकवाड 5 वेळा विजयी 

1952 मध्ये काँग्रेसचे रत्नाप्पा कुंभार या जागेवरून खासदार झाले. 1957 मध्ये भाऊसाहेब महागावकर येथून निवडून आले. त्यांनी किसान आणि मजूर पक्षाच्या निवडणूक चिन्हावर निवडणूक लढवली. 1962 मध्ये काँग्रेसचे व्ही.टी.पाटील, 1967 मध्ये काँग्रेसचे शंकरराव माने आणि 1971 मध्ये राजाराम निंबाळकर यांनी निवडणूक जिंकली. 1977 मध्ये दाजीबा देसाई भारतीय किसान आणि मजूर पक्षाचे खासदार झाले. 1980, 1984, 1989, 1991 आणि 1996 मध्ये काँग्रेसचे उदयसिंगराव गायकवाड यांनी सलग पाच वेळा काँग्रेस पक्षाच्या तिकीटावर निवडणूक जिंकली.

सदाशिवराव मंडलिक चार वेळा खासदार झाले

1998 मध्ये सदाशिवराव मंडलिक यांनी काँग्रेसच्या तिकीटावर निवडणूक लढवली आणि विजयी झाले. 1999 मध्ये त्यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षात प्रवेश करुन 1999 आणि 2004 मध्ये पुन्हा निवडणूक जिंकली. 2009 मध्ये सदाशिवराव अपक्ष उमेदवार म्हणून निवडणूक लढवून विजयी झाले. 2014 मध्ये धनंजय महाडिक यांनी राष्ट्रवादी काँग्रेसकडून निवडणूक जिंकली होती. 2019 मध्ये या जागेवर शिवसेनेचे संजय मंडलिक विजयी झाले होते.